Anemi yani kansızlık birçoğumuzun sıkça duyduğu ve kandaki hemoglobinin miktarının normalden az olması ile ortaya çıkan bir rahatsızlıktır. Demir eksikliği anemisi ise anemiler içinde en sık görülen tiptir.
Hemoglobin kırmızı kan hücrelerinde bulunan, solunum organlarından vücuttaki diğer dokulara oksijen ve dokulardan solunum organlarına karbondioksit taşıyan proteinlerdir. Hemoglobin kemik iliğinde yapılır ve demir içerir. Oksijenle karbondioksit hemoglobindeki bu demire bağlanarak taşınır.Demir eksikliği anemisinde vücutta demirin eksikliğine bağlı olarak hemoglobin yapımı azalır.
Vücutta demir eksikliğinin başlıca nedenleri ise şöyledir:
Beslenme ile yetersiz demir alımı: Vücudumuz için gereken demirin büyük bir kısmı besinlerden alınır.
Yetersiz demir emilimi: Beslenme ile aldığımız demir bağırsaklardan emilir. Bu sebeple birçok bağırsak hastalığı demir emilimini olumsuz etkileyebilir.
Kan kaybı: Vücut kan kaybederken bir yandan demiride kaybeder. Şiddetli kanamalar veya uzun süreli fakat şiddetli olmayan kanamalar hemoglobin kaybına bu sebeple de demir kaybına yol açar.
Gebelik: Hamile bayanlarda demir ihtiyacı daha fazladır. Çünkü annenin vücudu hem kendisinin hemde bebeğin demir ihtiyacını karşılamak zorundadır.Eğer anne demir takviyesi almıyorsa demir eksikliği riski oluşabilir.
Demir eksikliği anemisi kendini; sürekli yorgunluk hissi, zayıf tırnaklar,solgun cilt rengi,ellerin ve ayakların sürekli soğuk olması,dilde oluşan tahrişler,toprak yeme isteği gibi belirtilerle gösterir.Demir eksikliği anemisinin tanısı ise; kan sayımı, hemotkrit ve ferritin(demir) düzeyi, demir bağlama kapasitesi gibi ölçümlerle konur.
Demir eksikliği anemisinin tedavisi genelde demir içeren ilaçların ağızdan alınması ile yapılır. Fakat bu ilaçları aç karınına ve mümkünse demirin emilimini arttırmak amacıyla C vitamini ile birlikte en az 6 ay kullanmak gerekir. Ayrıca süt ve süt ürünleri demir emilimini engelleyebileceği için bu ilaçlarla süt ve süt ürünleri beraber kullanılmamalıdır.
Tüm bunların yanında beslenmede de demir alımına dikkat edilmesi gerekmektedir. Sakatatlar (özellikle karaciğer, böbrek ve kalp),yumurta, baklagiller, yeşil sebzeler, pekmez ve kuru yemişler demir açısından çok zengin besinlerdir. Bebeklerde ise anne sütü ile beslenme önemlidir çünkü anne sütü laktoferrin denilen demir transferi yapan önemli proteini içermektedir. Hamilelik sırasında ise mutlaka demir takviyesi alınmalıdır.